تحلیل ظرفیت های جغرافیایی ساختمان سازی در مناطق روستایی و پروژه های ساخت و ساز ویلایی

---

در این مقاله قصد داریم به تحلیل ظرفیت های جغرافیایی ساختمان سازی در مناطق روستایی بپردازیم. لذا قبل اینکه این مطالب را باز کنیم لازم است به این مهم اشاره شود که روستا بر روی کره زمین قرار دارد و متاثر از ابعاد چهارگانه سیاره زمین عمل می کند. روستا مانند هر سکونتگاه دیگری تحت تاثیر قواعد طبیعی هوا، آب، خاک، و پوشش گیاهی عمل میکند. ساختمان سازی موتور گردش اقتصادی است و تمام کسب و کارهای خرد به نوعی با این صنعت به جریان می افتند. در این خصوص همچنین می توانید فایل ها و نقشه ها و اطلاعات ویژه سازنده ها و فعالان ساختمان سازی را مشاهده کنید.

در اینجا پای علومی چون زمین شناسی، هیدرولوژی، هواشناسی، زیست شناسی، و سایر علوم طبیعی به میان می آید. این که روستا به عنوان یک سکونتگاه کوچک تر از مراکز سکونتی شهری از جنبه زمین شناسی، ژئومورفولوژیکی، آب و هواشناسی، هیدرولوژی، خاک شناسی، و غیره دارای اهمیت و در عین حال از نظر سایر علوم نیز مثل علوم انسانی اهمیت دارد. ولی این مهم است که در پرداختن و تحلیل ظرفیت یک روستا ماهیت طبیعی و انسانی آن مورد توجه قرارگیرد.

قبل آن باید به این نکته توجه داشت که روستا در کدام ناحیه جغرافیایی یک قاره قرارگرفته است. در جغرافیا ما چند قاره شامل قاره آسیا، اروپا، امریکا، استرالیا، افریقا، و قطب جنوب داریم که هر کدام این قارهها دارای ویژگیهای طبیعی خود و به عبارتی به لحاظ طبیعی منحصر به فردند.

ویژگیهای طبیعی هر نقطه در کره زمین متاثر از موقعیت مطلق و نسبی متفاوت و تحت تاثیر عواملی چون آب وهوا، زمین شناسی، خاک شناسی، زیست شناسی، و ژئومورفولوژی آن قرار دارد.  لذا اینکه یک روستا در کدام نقطه زمین قرار گرفته باشد و دارای چه آب و هوایی باشد، و کلا چه شرایط طبیعی بر آن حکمرفا باشد؛ به تناسب ظرفیتهای متعددی نیز خواهد داشت. در ادامه قصد داریم به تفصیل به تحلیل ظرفیت های جغرافیایی ساختمان سازی در مناطق روستایی و پروژه های ساخت و ساز ویلایی بپردازیم.

---

مشاهده و دانلود نقشه روستاهای دارای ظرفیت های سرمایه گذاری خاص

روستاهای مستعد سرمایه گذاری

نام روستاهای واقع در نزدیکی ایستگاه های راه آهن در Google Earth و Excel

نقشه روستاهای نزدیک معادن در گوگل ارث Earth و اکسل Excel

نقشه روستاهای واقع در کنار چشمه های آبگرم

نقشه google earth و excel روستاهای واقع در مجاورت مناطق حفاظت شده، پارک های ملی و زیستگاه محیط زیست

نقشه گوگل ارث و اکسل روستاهای نزدیک رودخانه ها با چشم انداز زیبا

نقشه Google Earth و Excel روستاهای واقع روی خط گسل و لرزه خیز

نقشه گوگل Earth و Excel روستاهایی واقع در 5 کیلومتری سدها و دریاچه های سد

اسم روستاها و آبادی ها و دهات در گوگل ارث

---

یک نقطه در روی کره زمین که در اینجا یک روستا را فرض می گیریم به عنوان مثال چه آب و هوایی دارد، چه نوع خاکی دارد، مرغوب کشاورزی، یا نامرغوب و غیرحاصلخیز ، ممکن است روستایی در قاره ای دارای خاک پدزول باشد و در قاره دیگر نیز ولی در ترکیب با عوامل و فاکتورهای دیگر یکی حاصلخیز شود و دیگری نه.

 به عنوان مثالی دیگر شرایط زمین شناسی و ژئومورفولوزیکی یک نقطه در سیاره زمین در حالت کلی به لحاظ زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی دارای چه مولفه های تعیین کننده در نوع خاصی از کاربری است. به عنوان مثال سکونتگاه مد نظر ما اگر در دامنه یک کوهستان قرار گرفته باشد؛ موقعیت آن به لحاظ جهت آن اینکه در دامنه شرقی یا غربی یک کوهستان باشد اینکه در معرض بادهای غربی و سیکلونهای بارانزا باشد؛ می تواند بسیار متفاوت باشد.  چون رطوبت موجود در بادهای غربی در دامنه غربی یک کوهستان تمام آب خودش را در همان جا می چکاند و اگر روستا مورد نظر مان در دامنه شرقی واقع باشد در موقعت بادپناهی نسبت به آنسوی کوهستان خشک تر و با رطوبت سالانه کمتری مواجه است.

یا اگر روستای ما در نیمکره شمالی یا جنوبی باشد؛ ظرفیتهای طبیعی به نسبت متفاوتی دارد بهرحال عوامل طبیعی اصلی کره زمین شامل آب و هوا و جریانات جوی و اقیانوسی همراه با عوامل زمین شناسی و ساختمانی و موقعیت ریاضی آن در فاصله بین محور زمین و فاصله بین مدارات و نصف النهارات منجر به تعدد و گوناگونی سایر مولفه های جغرافیایی در کره زمین می شوند. و سنگ بنای علم جغرافیا نیز از همین تعددها و گوناگونیها و تفاوتها ایجاد می شود و خود این تنوع طبیعی در نقاط مختلف کره زمین؛ تفاوتهای قومی، نژادی، فرهنگی و انسانی آن را شکل می دهد. به عنوان مثال اگر روستایمان در توندرای پوشیده از یخ قرار گرفته باشد با روستای واقع در شمال ایران یا در کشور عربستان متفاوت خواهد بود.

فرض کنید اگر یک نقطه در روی کره زمین،در اینجا این نقطه می تواند یک روستا، یک شهر و یا هر مکانی در حالت کلی باشد، در نیمکره شمالی کره زمین باشد دامنه شمالی پشت به آفتاب است و تابشهای خورشید مایل است و اگر در نیمکره جنوبی باشد دامنه شمالی عمود است یعنی رو به آفتاب است. یا اگر موقعیت روستای مان در مدار 10 الی 20 درجه نیمکره شمالی باشد یعنی روی مدارات عرصهای پایین تر قرار گرفته باشد ساعات روز و شب آنها با ساعات روز و شب روستاهای واقع در عرضهای بالاتر یعنی در مدارات 60 درجه متفاوت خواهد بود.

اگر روستای ما یک روستای ساحلی باشد یعنی روی ساحل یک دریاچه، دریا، رودخانه (نمایش گوگل ارث رودخانه ها) قرار گرفته باشد ظرفیت هایی که روستا برای کاربری خاصی دارد بسیار متفاوت خواهد بود. به عنوان مثل در روستاهای ساحلی یا واقع در دلتاهای ساحلی شغل و کارکرد آن روستا تحت تاثیر دریا یا دریاچه قرار دارد مثل روستاهای جنوب ایران ما که ممکن است بنادر کشتیرانی، و برای مردم معمولی هم حرفه قایق رانی، ماهی گیری ، توریستی،و سایر اشکال کشاورزی را شکل دهد .

همانطور که در بالا گفتیم در موقعیت ریاضی، ما طول و عرض روستا را نسبت به خط استوا و نصف النهار گرینویچ در نظر میگیریم و موقعیت نسبی را در مجاورت با اطراف آن نگاه می کنیم. در بررسی ظرفیتهای روستاها اگر به عامل زمین شناسی نگاه بندازیم شاهد تفاوتهای ماهوی بین یک ناحیه با ناحیه دیگر می شویم. به عنوان مثال روستاهای نواحی شرقی ایران مثل خراسانها شمالی و جنوبی ایران، دارای معادن (دانلود نقشه معادن در گوگل Earth) با ارزش و قیمتی مثل فیروزه، عقیق و سایر کانیهای با ارزش هستند و این معادن و سنگهای گران قیمت می تواند تعیین کننده نقش و کارکرد روستاها باشد ولی در نواحی جلگه ای شمال ایران چنین سنگهای باارزشی نمی توان یافت. اینکه روستایمان در کدام موقعیت کره زمین باشد، ظرفیتهای و محدودیت های روستا یا داشته های و نداشته های روستا متاثر از عوامل تاثیرگذار جغرافیایی حاکم بر آن است. این مستندات براساس تحلیل ظرفیت های جغرافیایی ساختمان سازی در مناطق روستایی و پروژه های ساخت و ساز ویلایی است.

علاوه بر اینکه عوامل طبیعی مثل ژئومورفولوژی، که شامل موقعیت دشتی، موقعیت کوهستانی، دامنه ای ، مخروطه افکنه ای ، ساحلی، و عوامل آب و هوایی همچون دوری و نزدیکی جغرافیایی به دریاها و امواج و جریانات اقیانوسی و دریایی و نیز دوری و نزدیکی به جریانات هوایی سیکلونها و آنتی سیکلونها و عوامل زمین شناسی شامل سازندهای زمین شناسی و ساختمان زمین شناسی تعیین کننده پتانسیلهای روستا به لحاظ بهره برداری خواهند بود؛ این عوامل نامبرده در بالا ضمن اینکه در شکل ، توزیع، و آرایش روستا یا هر کانون سکونتگاهی دیگر تاثیرگذار هستند و نقش کلیدی در این موارد چون شکل روستا، توزیع روستاها، آرایش روستاها، فاصله انها، نقش و کارکرد آن، کاربری اراضی آن، آمایش فضایی آن دارند. موقعیت ناهمواری ها و توپوگرافی روستا نقش مهمی در دید روستا به مناظر اطراف و مشاهده منظره های زیبا و دریاچه های اطراف دارد.

در نتیجه مولفه های تعیین کننده پتانسیل روستاها به هر نحو چه برای کشاورزی (مشاهده نقشه ها و اطلاعات ویژه کارشناسان کشاورزی و کشاورزان)، ساختمان سازی، معدن کاوی، گردشگری، بازرگانی، بنادر و کشتیرانی (دانلود موقعیت بنادر کشور در google earth)، دفاعی و نظامی مثل سایتهای هسته ای و یا سایتهای ورزشی مطالعه کنیم؛ پتانسیلهای روستا متاثر از عوامل تعیین کننده جغرافیایی بالاست. به عنوان مثال اگر روستای ما متاثر از موقیعت جغرافیایی خود شکل طولی داشته باشد یا شکل دایره ای داشته باشد یا مثل ابوظبی شکل حرف تی لاتین را داشته باشد؛ در این صورت پتانسیل ساختمان سازی آن قطعا متفاوت خواهد بود.  یا اگر بر روی پادگانه ساحلی دریاچه ای کوچک قرار گیرد شکلی مدور می تواند، بگیرد و حتی روستاهای جزیره ای در جزایر اقیانوس آرام در اطراف اقیانوسیه نیز همانطور است که روستاها مورب هستند چون واقع در لاگونها هستند.

بنابراین قبل از پرداختن به ظرفیت روستاها به هر جنبه در اینجا به لحاظ ساختمان سازی توجه به موقعیت روستاها مهم است مثال واضح تر اینکه اگر زمین یا ملکی که برای ساختمان سازی در نظر گرفتید بر روی یک دامنه با شیب کم باشد یا نه بر روی یک دامنه با شیب زیاد باشد تنها یکی از مولفه ها برای ساختمان سازی در نظر گرفته شد چرا که شیب به تنهایی در ساختمان سازی موثر نیست جهت دامنه، آفتابگیر بودن یا نبودن آن، و خاک و سازندهای زمین شناسی آن نیز حرفی برای گفتن دارند. اگر دامنه ملایم با شیب 15 درجه ای را که ملک شما در آن واقع است دارای خاکی مناسب حرکات توده ای همچون خزش یا روانگرایی باشد؛ حتی اگر شیب زیاد هم نباشد ساختمان شما بعد مدتی کج می شود یا به سمت پایین دامنه حرکت می کند یعنی کل ساختمان گاهی ممکن است در اثر حرکات توده ای یکجا ته دره رود.

در این موارد پیمانکارانی که در کار ساختمانسازی هستند و شهرداریهایی که مجوز ساخت و ساز می دهند، باید به این موارد کارشناسی توجه داشته باشند. هم با در نظرگرفتن پتانسیل روستا برای ساختمان سازی و هم به لحاظ مخاطراتی و هم سایر جنبه ها. حتی گاهی جنبه زیبایی شناختی نیز حرفی برای گفتن دارد که مهندسان معماری در کنار مهندسان عمران با کمک ژئومورفولکها و زمین شناسها می توانند داشته باشند. ضمن اینکه در بررسی پتانسیل وظرفیتهای روستا به لحاظ ساختمان سازی استفاده از فناوریهای جغرافیایی همچون GIS و نقشه های توپوگرافی (دانلود تمام نقشه های توپوگرافی و ارتفاعات و نقشه های تاریخی )، نقشه های مخاطرات، نقشه های زمین شناسی و داده های موجود در پایگاههای داده همچون داده های اماری متعدد هواشناسی (دانلود نقشه آب و هوایی و اقلیم های ایران در google earth)، لرزه خیزی (دانلود زلزله های ایران روی Google Earth)، زمین لغزشی و غیره لازم و مبرم است و در این وب سایت اکثر داده ها را میتوانید با جستجو پیدا کنید. خصوصیات آب و هوایی روستاها نقش مهممی در پیدا کردن مکان ویلاهایی دارد که در اقلیم های خوش آب و هوای کشور قرار گیرند.

ساخت ویلا در مناطق خوش آب و هوا مستلزم شناخت خصوصیات اقلیمی مناطق جغرافیای کشور است. یکی از مهمترین این عوامل شناخت درجه حرارت و رطوبت و همچنین میزان بارش در روستاهای کشور است. شناخت این روستاها را می توانید با مراجعه به نقشه های آب و هوایی در گوگل ارث مشاهده کنید. دانلود نقشه گوگل ارث ایستگاه های آب و هوایی سازمان هواشناسی روی google earth برای پیدا کردن آبادی های خوش آب وهوا به شما در این امر کمک میکند.

دانلود گوگل ارث طبقه بندی اقلیمی ایران می تواند در شناسایی نقاط مناسب کمک شایانی نماید.

در ادامه بحث بالا سنگهای قیمتی موجود در سازندهای متعدد زمین شناسی مثل مس (مشاهده معادن مختلف روی نقشه گوگل ) روستای سرچشمه یا زغالسنگ روستای شمشک و یا روستاهای دارای ذخایر نفتی و گازی را می توانیم بررسی کنیم. برخی آبادی ها نیز با ظرفیتهای هیدرولوژیکی متعدد، تعیین کننده نقش و کارکرد روستا هستند. بعضی آبادی ها در نهایت با دارا بودن پتانسیل مورد نظر قابلیت های رشد قابل توجهی دارند. به عنوان مثال اگر روستایمان در شبه جزیره میانکاله یا در منطقه حفاظت شده قرار داشته باشد ظرفیتهای روستا بسیار متغیر خواهد بود و ممکن است نقش و کارکرد آن نیز تغییر کند. گذشته از آنکه روستای واقع در محدوده حفاظت محیط زیست محدودیت های ساختمان سازی دارد و باید هم داشته شود.

اما در تعیین ظرفیتهای تعیین کننده و اساسی یک روستا به لحاظ شغل غالب مردم و سایر پتانسیلهای تعیین کننده برای ساختمان سازی فقط عوامل طبیعی مهم نیستند بلکه ظرفیتهای فرهنگی و انسانی روستاها نیز به همان اندازه تعیین کننده هستند. به عنوان مثال روستایی که در نزدیکی و در فاصله کمتری نسبت به سایر نقاط از بازار یک کلان شهر قرار گرفته مسلما بسیار متفاوت خواهد بود تا روستاهاهایی که دارای مسافتهای بسیار طولانی نسبت به نواحی شهری اطراف خود قرار دارند. بنابراین عوامل فرهنگی و انسانی نیز در شکل دهی ظرفیتهای یک روستا موثر هستند.

به عنوان مثال گاهی روستاها نقش و شغلی دارند که این نقش و شغل و منبع درآمد اکثر مردم شان به تبع موقعیتی مثل قرارگیری در جاده ها و یا خطوطی ریلی است مثل روستای سفیدکوه در نزدیکی راه آهن در شمال ایران و یا مثل شهر اندیمشک در کناره خطوط ریلی. گاهی روستاها کارکرد صنعتی دارند مثل شهرکهای صنعتی در این صورت ظرفیتهای ساختمان سازی در اینگونه سکونتگاهها بیشتر مورد توجه مسئولان است.  لازم به ذکر است که امروزه دیگر روستاها و شهرها تفاوت ماهوی چندانی نسبت به گذشته ندارند چرا که زمانیکه روستاها تعریف و تمایز خود را نسبت به شهرها از دو یا چند عامل مثل برخورداری از خدمات شهری و یا مشاغل غالب مردم، و یا وسعت، اندازه، جمعیت می گرفتند؛ این عوامل با دنیای جدید فناوریهای پیشرفته به آن صورت کارایی ندارد فرضا اگر زمانی روستا از شهر به خاطر شغل غالب مردم متمایز بود امروزه به علت گسترش مشاغلی چون کارمندی و خدماتی کارکنان روستایی در نزدیکترین شهر محله سکونت خود این عامل به عنوان یک عامل تعیین کننده در تمایز بین شهر و روستا کمرنگ شده است. بسیاری از این روستاها مستعد ساخت ویلاهای لوکس هستند.

---

---

بقیه عوامل تمایز کننده نیز با پیشرفت در تکنولوژیکی در حال کمرنگ شدن است. ولی امروزه خیلی موارد با پلتفرمهایی مثل اینستاگرام، یوتیوب در غالب سوشیال مدیا تغییر کرده است. و با ورود دیجیتال مارکتینگ و در کل اینترنت همراه گوشی های مدل اندروید به بالاتر منجر به تغییرات زیاد و کمرنگ شدن تمایزات شهر و روستا گردیده است. چون هدف مان در این مقاله تحلیل ظرفیتهای جغرافیایی ساختمانسازی در مراکز روستایی است، باید بگوییم که بسته به این که روستای ما به عنوان یک نقطه کوچک روی نقشه سیاسی، توپوگرافی و ژئومورفولوژیکی چه ظرفیتها و چالشهایی برای ساختمان سازی دارا باشد؛ متغیر خواهد بود. به عنوان مثال از عوامل محدودکننده در ساختمان سازی و رشد فیزیکی بافت یک روستای طویل، می تواند ریسک و خطرپذیری شان در مقابل زمین لغزش ها، سولیفوکسیونها و سایر حرکات توده ای و مخاطرات طبیعی باشد ضمن اینکه اراضی مرغوب و مستعد کشاورزی نیز عاملی محدودکننده می تواند برای ساختمان سازی باشد چرا که به لحاظ آمایشی به جا است که زمینهای مرغوب به تخصیص کاربری کشاورزی در بیایند.  

در بررسی پتانسیلهای ساختمان سازی یک روستا علاوه بر مباحث گفته شده در بالا همچون استعدادهای زمین و ملک، مخاطرات، امایشی و عوامل انسانی ابعاد روستا نیز به لحاظ فضایی مورد توجه قرار گیرد. عامل بعدی اینکه در تحلیل و بررسی پتانسیلهای ساختمان سازی در روستاها هدف از ساختمان سازی نیز تعیین کننده است قبل از تصمیمگیری و برنامه ریزی .

ولی در تحلیل ظرفیتهای جغرافیایی در ساختمان سازی مناطق روستایی بعد از مشخص شدن هدف این کار به اینکه چه نوع ساختمانهایی می تواند ساخته شود ساختمان های مسکونی، آپارتمانی، تجاری، کشاورزی، صنعتی، خدمات دهی عامل توسعه روستا و گسترش بافت فیزیکی روستاها به سمت اراضی اطراف عواملی همچون در نظرداشتن اینکه آیا ان روستا تحمل و گنجایش ساختمانهای عمودی و چندطبقه به لحاظ زمین شناسی یعنی واقع شدن بر روی گسلها، لرزه خیزی و سایر مخاطرات را دارد و ضمن اینکه لحاظ سایر جنبه های  محدودکننده مثل تامین آب شرب مورد نیاز مردم نیز مهم است.

در گسترش بافت فیزیکی روستاهایی مثل روستاهای واقع در شمال ایران نه تنها اراضی مرعوب از بین می رود آب مورد نیاز کشاورزی به آب های مصرفی خانگی اختصاص می یابد و روستا جمعیت بیشتری را می پذیرد و کمبود آب به لحاظ اینکه روستاهای شمال ایران بیشترین آب ان صرف کشاورزی می شود آسیب جدی به بخش کشاورزی وارد می شود و منجر به خطرات کمبود غذایی و وارد کردن مواد غذایی از جمله برنج و چای شود. ضمن اینکه بیشتر اراضی در شمال ایران مرغوب و حاصلخیز هستند و تبدیل هر زمین کشاورزی به یک واحد مسکونی به همان اندازه از تولیدات کشاورزی کاسته میشود.

در بسیاری از روستاها جهاد کشاورزی اجازه ساخت و ساز به سازنده ها نمی دهد. برای این منظور باید پروژه ها در داخل بافت طرح هادی روستا واقع شده باشند. همچنین ساخت و سازهای که خارج از بافت باشند میتواند با مشکلات حقوقی و قضای مواجه شود. در این خصوص می توانید با اطلاعات و دستورالعمل ها و نقشه های جهاد کشاورزی آشنایی داشته باشید.

آنچه مهم است این است که در تحلیل اهداف ساختمان سازی در روستاها، نه تنها پتانسیلهای جغرافیایی روستا و ملاحظات آمایشی روستا، نوع و سبک ساختمانهای هر منطقه از اهمیت اساسی برخوردار است و چه خوب اگر معماری نوین با سبک معماری سنتی ترکیب شود و بناهایی بسیار زیبای سنتی را به صورت مدرن ساخت.

در زمان خرید زمین های روستایی و همچنین مجوزهای ساخت و ساز باید به ضوابط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در مناطق روستایی توجه داشت. این ضوابط در بسیاری از زمینه ها موجب کاهش هزینه ها و سهولت اجرای ساخت و ساز ها می شود.

در هر حال آنچه بیش از همه این موارد دارای اهمیت است؛ استفاده از زیرساختهای دیتای مکانی، و تجزیه و تحلیل های اماری در نرم افزارهای Excel  و سایر نرم افزارهای داده کاوی و متن کاوی است مثل SPSS و ترسیم نقشه ، پردازش نقشه همچون سیستم های اطلاعات جغرافیایی مثل ArcMap است  که فراگیری نرم افزارهای GIS به دلیل اینکه قابلیت پوشش دهی به طیف وسیعی از شاخه های علمی از جمله مهندسی عمران، معماری، ریل سازی، مهندسی دریا، و زمین شناسی، و غیره را دارد حائز اهمیت زیادی است  بر برنامه ریزان شهری و استانی فراگیری و استفاده از این نرم افزارها به دلیل فناوری پیشرفته در آن بسیار توصیه میشود.  علاوه براین دانشجویان شاخه متعدد علمی همچون دانشجویان علوم پایه و مهندسی، علوم زمین مثل جغرافیا، زمین شناسی، خاک شناسی، زیست شناسی و… علاوه بر این که می توانند با یادگیری اکسل مقدماتی و پیشرفته ، فناوریهای جغرافیایی مثل GIS ، سنجش از دور ، پردازش تصاویر ماهواره ای با استفاده از نرم افزارهای موجود در این سایت قدمی موثر برای مقاطع بالای تحصیلی و رزومه علمی و کاری بردارند، می توانند به صورت آزادکاری در بسیاری از جاهایی که متقاضی مشاغل آزادکاری هستند مشغول به کار شوند.

امیدواریم این مقاله با عنوان تحلیل ظرفیت های جغرافیایی ساختمان سازی در مناطق روستایی و پروژه های ساخت و ساز ویلایی برای شما خواننده محترم ارزنده و مفید بوده باشد و بتواند به شما کمک کند سرمایه گذاری پرسود و موفقی داشته باشید.