رویکرد باغ شهر ایده آل تبریز
عنوان: رویکرد برنامه ریزی باغ شهر ایده آل برای مشکلات درهم تنیده در شهر تبریز، ایران
تبریز بهعنوان مرکز استان آذربایجان شرقی، عمدتاً به دلیل مهاجرت خانوادههای روستایی اطراف به این شهر، روند بسیار قابل توجه شهرنشینی را تجربه کرد. این روند عمدتاً با اشتیاق فزاینده مردم محلی به ایجاد کارخانه ها و تجهیزات لجستیکی در مناطق حاشیه ای شهر تشدید شد.
تبریز نیز مانند بسیاری دیگر از شهرهای نواحی صنعتی جهان از مشکلات زندگی مدرن از جمله ازدحام جمعیت در مناطق مرکزی شهر، آلودگی هوا، کمبود فضای سبز، گسترش نامتعادل آسمان خراش ها، حمل و نقل نامنظم و ازدحام دسترسی به محل کار و سکونت رنج می برد. تمام این معضلات نیازمند تنظیم نظریه های شهری در بازنگری های برنامه ریزی شهری انجام شود.
در این نوشته فرض بر این است که توسعه حومه شهر بر اساس رویکرد باغ شهر (garden city) می تواند مشکلات را کاهش دهد و از بار افزایش جمعیت را در شهر بکاهد. در حال حاضر، مناطق کشاورزی در اطراف منطقه شهری وجود دارد که می تواند به عنوان کمربند سبز برای ادغام جنبه های مثبت زندگی شهری و روستایی به کار گرفته شود. بنابراین، میتوان با ارزیابی ساختار کاربری اراضی تبریز و برخورداری از فضاهای سبز باز (یوان و همکاران، 2014)، توزیع فضایی مشکلات را یافت و کاربری بازسازیشده طراحی کرد. لذا، در این شرایط، کاربری زمین را می توان با شرایط محلی مردم آذربایجان برای توسعه ساختمان ها بر اساس راهنمای لوکوربوزیه (Le Corbusier and Jeanneret, 1987) در باغ شهر تنظیم کرد.
به گفته فیشمن (1977)، دو دیدگاه آرمان شهری توسط هوارد و لوکوربوزیه (Howard and Le Corbusier) میتواند به حل انواع مشکلات شهری به هم پیوسته کمک کند، زیرا دریافتیم که این مشکلات به هم مرتبط ترکیبی از نظریههای شایسته است. از این رو، هدف از این تحقیق، بکارگیری رویکرد باغ شهر برای توسعه شهر تبریز بر اساس دو نظریه هوارد و لوکوربوزیه است. در هفته های آینده در ادامه همین نوشته مطالب مربوط با تغییرات کاربری ها و پیش بینی های اقتصادی آینده شهر تبریز ارائه خواهد شد.
نویسنده: دکتر محمدعلی نظام محله
Fishman, Robert, (1977), Urban utopias: Ebenezer Howard and Le Corbusier, BasicBooks, HarpperCollins, pp 20-65
Le Corbusier, Pierre Jeanneret, (1987), Apartment House with Le Corbusier’s apartment at Porte Molitor 1933: 24, rue Nungesser-et-Coli 75016 Paris, The le Corbusier Guide, pp 47-49
yuan Zhiyuan, Xinqi Zheng, Lina Lv, Chunlu Xue, (2014), From design to digital model: A quantitative analysis approach to Garden Cities theory, Ecological Modelling 289, pp 26-35
مطالعه بیشتر
بازخورد به مقاله جابجایی سکونتگاه بخاطر تغییر اقلیم در امریکا
ارزیابی رفتارهای دولت در پاسخ به مخاطرات اقلیمی توجه بسیاری از نویسندگان در سراسر جهان را به خود جلب کرد. کریستوفر فلاول یکی از خبرنگارانی است که در مورد واکنش مردم، دولت ها و صنایع در مقابله با گرمایش جهانی نگران است.
او در مقاله خود “اینجاست که ایالات متحده پاسخ جدیدی به مخاطرات اقلیمی آزمایش می کند” (Here’s Where the U.S. Is Testing a New Response to Climate Hazards) در تاریخ 2 نوامبر 2022، در مورد نظرات و رفتار قبایل بومی آمریکایی در مورد کمک های دولتی برای جابجایی از زیستگاه های آنها که در معرض خطرات گرمایش جهانی بودند و همچنین درباره تصمیمات دولتی نوشت. علیرغم رقابت بین قبایل برای برنده شدن این کمک هزینه، آنها به میزان ناچیز بودجه، همانطور که گزارشگر مشاهده می کنند، راضی نیستند. برای جلوگیری از هزینههای هنگفت بازسازی پس از بلایا، دولتها ترجیح میدهند تا قبل از وقوع فاجعه هزینه را بپردازند تا سکونتگاه های آسیبپذیر را به مناطق مناسب منتقل کنند. این جابجایی ساکنان یک سکونتگاه به مناطق مستعد تر که از نظر مکانیابی قابلیت زیست بهتری دارند، نیازمند هزینه هنگفتی است. دولت این بخشی از این هزینه ها را تقبل می کند تا بعد ها از خسارات به اموال و سلامت این ساکنان محلی جلوگیری کند.
نویسنده عمدتا از نقل قول های شخصی از مصاحبه با مقامات محلی و مقامات استفاده می کند. او با استناد به گزارش های بودجه و تلاش های تخصیص منابع، گفت که مردم محلی در این برنامه به حمایت مالی بیشتری نیاز دارند.
این مقاله که بازخورد به مقاله جابجایی سکونتگاه بخاطر تغییر اقلیم در امریکا است براساس مطالعه تجربیات اقدامات انجام شده و همچنین شرایط کشور ایران ایده های پژوهشی مفیدی در ادامه ارائه داده است.
دانلود آموزش های نرم افزار ArcGIS pro فوری آموز
دانلود دیتا و اطلاعات جغرافیایی (GI) و مکانی
براساس این تجربه ای قبایل محلی سکونتگاه های امریکا و همچنین استفاده از تجارت مقامات ایالات متحده در خصوص تصمیمات اجتماعی اقتصادی کاهش خطرات تغییر اقلیم، سوالات پژوهشی زیر برای انجام مطالعات مشابه در ایران توسط فوری آموز ارائه شده است.
سوالات اصلی تحقیق در این موضوع می تواند به شرح زیر باشد:
- چه رابطه ای بین برنامه کمک مالی دولتی و جابجایی مفید قبایل آسیب پذیر وجود دارد؟
- ارتباط بین خطرات آب و هوایی و کمک هزینه جابجایی چیست؟
- چگونه می توان قبایل را بر اساس شدت خطرات اقلیمی برای دریافت کمک هزینه در اولویت قرار داد؟
- رابطه بین روند گرم شدن آب و هوا و تخصیص و برنامه ریزی کمک هزینه چیست؟
- چگونه می توانیم درجه خطر قبایل را در برابر خطرات اندازه گیری کنیم؟
نویسنده: دکتر محمدعلی نظام محله
مقاله اصلی +
مطالعه بیشتر مقالات بازخوردی دیگر
اتوماسیون سیل با دیجیتالی کردن سیلاب دشت
در این نوشته روش اتوماسیون (Automation) و دیجیتالی کردن (Digitalization) سیلاب دشت (Floodplain) بطور خلاصه برای سنجش رفتار های هیدرولوژیکی و تشخیص زمان های سیل توضیح داده شد. این روش ها از مرحله گردآوری دیتاها تا معرفی روشهای اتوماسیون معرفی شده است. مهمترین این روش ها شناسایی و پیش بینی الگوی رفتاری دبی رودخانه و شناسایی دبی اوج سیلاب است. رقومی سازی بستر نیز با روشهای تحلیل مورفومتری حوضه های آبخیز انجام می شود.
1: تعریف و تهیه منابع داده (منابع دینامیک داده های بهنگام و ثابت)
2: تعریف و اتوماسیون روش آماده سازی فاکتور های موثر
خروجی نهایی ارزیابی خطر سیل در طول مسیر راه آهن
1: تعریف و تهیه منابع داده (منابع دینامیک داده های بهنگام و ثابت)
به منظور تحلیل خطر سیلاب از داده های نقشه ای و تصاویر ماهواره ای از یک طرف و داده های آماری هواشناسی و اطلاعات هیدرولوژیکی از طرف دیگر استفاده می شود. آمارهای ایستگاه های هیدرومتری شامل داده های حجم دبی جریان آب به متر مکعب، حجم دبی رسوب به تن، و اطلاعات مربوط به دبی اوج سیلاب و نوسانات آب است. اطلاعات هواشناسی شامل داده های بارش و روزهای یخبندان و برف در حوضه آبخیز است.
برای دریافت داده های سیل های ایران بصورت شیپ فایل به این لینک مراجعه کنید.
برای دانلود اکسل آماده محاسبه شاخص های مورفومتری و ضرایب حوضه آبخیز به این لینک مراجعه کنید.
برای دانلود اطلاعات دما، بارش، و رطوبت 2700 ایستگاه های آب و هوایی کشور به تفکیک شهرستان ها به لینک شیپ فایل نقطه ای ایستگاه های هواشناسی مراجعه کنید.
برای دانلود اطلاعات و لایه های GIS حوضه های آبخیز برخی از حوضه های کشور به این لینک مراجعه کنید.
2: تعریف و اتوماسیون روش آماده سازی فاکتور های موثر
در این قسمت برای راه اندازه اتوماسیون پیش بینی سیلاب و همچنین نصب دستگاه های تشخیص سیلاب به ترتیب زیر انجام می شود. این تجهیزات اتوماسیون برای شناسایی و پیش بینی سیلاب کاربرد دارند.
الف: فاکتورهای مکانی کاربری، شیب، پوشش خاک، پوشش گیاهی، شبکه هیدروگرافی، تراکم شبکه زهکشی، فاصله سه بعدی تا شبکه زهکشی، توپوگرافی مسیل، پوشش کناررودی (ریپارین)، مورفومتری حوضه (ضریب گراویلیوس، ضریب گردی، رده آبراهه، ضریب سینوسیته حوضه آبخیز برای مطالعه بیشتر مراجعه کنید به لینک مورفومتری حوضه آبریز)،
ب: فاکتور های آماری: مقدار بارش، نوسانات بارشی، دبی جریان، دبی رسوب، دبی اوج، زمان تمرکز سیل، ضریب اقلیمی
ج: فاکتورهای راه آهن: سازه های راه آهن، تاسیسات زیربنایی، تجهیزات حساس در مسیر راه آهن به همراه اطلاعات توصیفی و فضایی
3: اتوماسیون زیرحوضه بندی محدوده مطالعه برمبنای لایه های مکانی بوسیله spatial analyst
4: محاسبه خودکار پارامترهای ارزیابی خطر براساس مقادیر آماده شده ی لایه های مکانی و آمارهای ورودی (خروجی مرحله دو)
5: برآورد بارندگی با روش شبیه سازی اقلیمی با مدل EURO-CORDEX با سه سناریوی خوش بینانه RCP 2.6 ، حد واسط RCP 4.5 و بدبینانه RCP 85 برای سال های 1405، 1410، و 1420
6: مدلسازی پیش بینی سیلاب برمبنای شبکه عصبی مصنوعی براساس آمارهای گذشته و لایه های مکانی براساس خروجی مرحله پنج
7: مدلسازی سیلخیزی زیرحوضه ها و پهنه بندی خطرپذیری براساس رویهم گذاری لایه های مکانی و خروجی مدلسازی سیلاب، ارایه خروجی به صورت معرفی مناطق پرخطر، مناطق خطر متوسط، و مناطق کم خطر برای کل منطقه مطالعه و ارایه خروجی اکسل با مختصات و اطلاعات توصیفی برای هر سناریو بطور جداگانه
8: مدلسازی سیلگیری براساس روش های تحلیل همسایگی FHD و خروجی مدلسازی شاخص های دبی اوج و زمان تمرکز با ضرایب میزان سیلخیزی برای هرحوضه (خروجی مرحله 7) ، معرفی پهنه های آب گرفتگی در منطقه مطالعه
9: تعیین ارزش های آستانه بارش در سه سناریو برای هشدار وقوع سیل براساس خروجی مرحله 6 و 8 و ورودی مقدار بهنگام رخداد بارش از ایستگاه هیدرومتری (درصورت ممکن دریافت عدد ورودی از طریق سامانه پیامکی)
خروجی نهایی ارزیابی خطر سیل
بعد از انجام مراحل اتوماسیون و خودکارسازی سنجش و پیش بینی سیلاب دستاوردهای زیر بدست می آید. مهمترین این دستاوردها شامل موارد زیر است. برای مثال این تحلیل خطر سیل می تواند برای انواع زیرساخت ها مانند زیرساخت های ریلی، شبکه معابر شهری، زیرساخت های تولیدی انجام شود.
- تحلیل ریسک یا پهنه بندی خطرپذیری با ارایه خروجی بصورت نقشه هایی که مناطق پرخطر، مناطق خطر متوسط، و مناطق کم خطر را نشان می دهند.
- برای سال های هدف، برای هر نقطه خطر در طول مسیر راه آهن دوازده ستون شامل عدد ارتفاع آب (در سه سناریوی محتمل، بدبینانه، خوشبنانه براساس مدل شبیه سازی اقلیمی) و مقایسه با ارتفاع راه آهن و عدد میزان زیرآب رفتن هر نقطه خطر در سه سناریو.
- ارایه مدل هشدار سیلاب براساس تعیین ارزش آستانه بارش (عدد ثابت سه سناریو) و ورودی عدد متغیر بهنگام رخداد بارش
نتیجه گیری
با راه اندازی اتوماسیون سنجش سیل، و تجهیز مسیل به دستگاه های اندازه گیری سیلاب می تواند مسیر کانال یا دشت سیلابی را دیجیتال سازی نمود. دیجیتالی کردن دشت سیلابی یا سیلاب دشت می تواند به ثبت رفتارهای هیدرولیکی قبل از وقوع سیل کمک کند. این امر می تواند ریسک شناسایی سیل را بالا برده و موجب برجهندگی سکونتگاه ها در مقابل مخاطرات سیل شود.
بازخورد به مقاله عدالت زیست محیطی
مقاله ای با عنوان «در 75 سالگی، پدر عدالت زیست محیطی به لحظه مهم زندگی میرسد» (“At 75, the Father of Environmental Justice Meets the Moment”) که در 12 سپتامبر 2022 توسط کارا باکلی منتشر شده و در 13 سپتامبر 2022 به روز شده بود. این مقاله تکامل تاریخی جنبش عدالت زیست محیطی را با تمرکز بر تلاش های انجام شده برای جنبش دکتر رابرت بولارد، به عنوان پدر عدالت زیست محیطی (environmental justice) مورد بحث قرار می دهد.
عدالت زیست محیطی عبارت است از رفتار منصفانه و مشارکت معنادار همه مردم بدون در نظر گرفتن نژاد، رنگ، منشاء ملی یا درآمد، با توجه به توسعه، اجرا و اجرای قوانین، مقررات و سیاست های زیست محیطی. به طور کلی، اصول عدالت زیست محیطی فراخوانی برای اقدام هستند ، فهرستی از خواسته ها برای دستیابی به عدالت آب و هوایی واقعی، افزایش حفاظت و ایمنی زیست محیطی در جوامع محروم، گسترش آگاهی فرهنگی و رفع موانع زبانی بالقوه، ترویج آموزش محیط زیست. برای مطالعه بیشتر به این لینک مراجعه کنید.
در زمانی این مقاله منتشر شد که، کنگره قانونی را برای اختصاص 60 میلیارد دلار برای عدالت زیست محیطی تصویب کرد، جنبشی که دکتر بولارد (Dr. Robert Bullard) زندگی خود را وقف آن کرد. اکنون، این مقاله تلاشهای او را از اواخر دهه 1970 برای برنامهریزی زیستمحیطی منصفانه برای در نظر گرفتن جوامع رنگین و ضعیف، که کمترین تأثیرات نامطلوب بر محیطزیست را دارند و آسیبپذیرترین آنها در برابر مشکلات مرتبط با محیط زیست هستند، مورد بحث قرار میدهد. ایده اصلی این مقاله این است که عدالت زیست محیطی به عنوان یک موضوع مهم در مسائل زیست محیطی برای دهه ها در بین اندیشمندان دانشگاهی و تصمیم گیران نادیده گرفته شده و در نهایت قانونی برای تخصیص بودجه برای آن وضع شده است.
نویسنده معتقد بود که اگرچه این قانون می تواند به گنجاندن عدالت زیست محیطی و وضعیت جوامع فقیر در برنامه ریزی زیست محیطی کمک کند، اما مهم است که در اجرای آن جدی باشیم تا مطمئن شویم که عملاً می تواند در جایی جریان یابد که بالاترین نیازها را احساس کنند.
در این نوشته دعواهای دکتر بولارد علیه انتخاب محل دفن زباله در مکان ناعادلانه در سال 1979، و تلاشهای دانشگاهی مانند مرکز عدالت محیطی و آب و هوایی بولارد در دانشگاه جنوبی تگزاس و قوانین دولتی در این مقاله به عنوان شواهد نمونه برای حمایت از ایدههای اصلی بحث شده است. این موضوع مورد غفلت قرار گرفت و در نهایت آثار آن توانست این جنبش را در میان افراد جامعه ترویج دهد. تجارب قبلی در اجرای بی عدالتی محیطی، به عنوان مثال، بازیابی بلایای زیست محیطی پس از طوفان هاروی (Hurricane Harvey) بعنوان یکی از انواع مخاطرات طبیعی آب وهوایی، همچنین فعالان را در مورد ملاحظات نظارتی نگران کرد. این مخاطرات می تواند در ترکیب با سایر دستکاری های انسانی به وخامت اوضاع سکونتگاه های انسانی ضعیف دامن بزند. در نهایت، این مقاله بیان کرد که اکنون منابع می توانند به طور عادلانه به حفاظت از محیط زیست کمک کنند.
فوری آموز وظیفه خود میداند پیشنهاد زمینه های تحقیقاتی را به دانشجویان و متخصصان دستگاه های مربوط ارائه بدهد تا بتوانیم از تجارب مشابه جهانی استفاده کنیم و از بروز مشکلات مشابه در کشور عزیزمان جلوگیری کنیم.
سوالات تحقیق زیر را می توان برای مطالعات آتی پیشنهاد کرد.
چگونه می توان عدالت زیست محیطی را در روش شناسی مطالعات مالی- فضایی گنجاند؟
چگونه تحلیل فضایی می تواند بی عدالتی زیست محیطی را در توسعه زیرساخت ها برای بودجه بندی بهینه منابع بیابد؟
رابطه بین عدالت زیست محیطی و منابع مالی چیست؟
منابع مالی به عنوان متغیرهای مستقل چگونه می توانند بر عدالت زیست محیطی تأثیر بگذارند؟
تخصیص بهینه بودجه به بخش تحقیقات و توسعه زیرساخت های پایدار چگونه است؟
نظام محله
تابستان 1402
مطالعه مقاله اصلی از سایت نیویورک تایمز +
مطالعه بیشتر
بازخورد به مقاله زیرساخت های فرسوده لس آنجلس
عوامل زیادی وجود دارد که می تواند اثرات خطرناک گرمایش جهانی را برای جوامع تشدید کند. یکی از عوامل پیری زیرساخت ها است.
این مورد توسط ریموند ژونگ در 31 اکتبر 2022 در مقاله “طبق یافته های پژوهشی، زیرساخت های پیر ممکن است خطر سیل بالاتری در لس آنجلس ایجاد کند” (“Aging Infrastructure May Create Higher Flood Risk in L.A., Study Finds”) تجزیه و تحلیل شد. نویسنده به مقاله علمی سندرز (Sanders) از دانشگاه کالیفرنیا (University of California) در مورد بی کفایتی کانال ها و تجهیزات کنترل آب در جلوگیری از سیل به دلیل قدیمی بودن آنها واکنش نشان داد. این دانشمند معتقد است که این عامل می تواند خطر افزایش سیل را در شهرهای بزرگ مانند لس آنجلس خطرناک تر کند. در این خصوص می توانید مقاله کاربرد فناوری های سیستم اطلاعات جغرافیایی در مطالعات آبفا مراجعه نمایید. به همین منظور ارزیابی تناسب خطوط انتقال آب شهری با انواع کاربری ها و فاکتورهای محیطی در GIS براساس عوامل محیطی و ساختمان سازی و تاسیسات شهری (+) می تواند رویکردی کارساز در حل مسایل مشابه در کشور ما باشد.
نویسنده در نهایت به طور خلاصه در مورد عدالت زیست محیطی در نتیجه تأثیرات گرمایش جهانی بحث کرد. این اثرات هرچند توسط قشر متوسط و بالای جامعه بیشتر در محیط ایجاد می شود اما خسارات و زیان های آن بیشتر بر اقشار ضعیف جامعه و کشورهای متوسط به پایین تاثیرگذار است.
برای حمایت از یافته های خود در این مقاله، ژونگ به دو گزارش خبری از بلایای سیل در نیویورک و کالیفرنیای جنوبی در سال 2021 و خسارات مالی آنها اشاره کرد. همچنین در مورد افزایش خطر سیل در سال های اخیر به اداره ملی اقیانوسی و جوی ارجاع شد. این مقاله همچنین از نقل قول های مقامات و محققان در مورد سیل خطرناک ناشی از گرمایش جهانی استفاده کرده است.
دانلود لایه GIS و نقشه سیل های جهان و دانلود لایه سیل های ایران در GIS
در واکنش به این نوشته و بازخورد به مقاله زیرساخت های فرسوده لس آنجلس و براساس تجربیات نویسنده از مطالعات مشابه در ایران، بهترین فرضیه های پژوهشی و سوالات تحقیقاتی در ادامه مطرح شده است.
سؤالات تحقیق زیر را می توان پیشنهاد کرد:
- آیا بین زیرساخت های قدیمی و شدت سیل رابطه معناداری وجود دارد؟
- آیا رابطه معنی داری بین زیرساخت های پیر و روند سیل وجود دارد؟
- چگونه می توان اثرات رسوب گذاری و پوشش گیاهی ساحلی را بر قابلیت کانال های کنترل آب اندازه گیری کرد؟
- چگونه می توانیم زیرساخت های کنترل آب را پهنه بندی کنیم؟
- کدام معیار می تواند در تشخیص پیری زیرساخت ها در شرایط اقلیمی مختلف موثر باشد؟
این پرسش ها و ایده های پژوهشی می تواند راهنمایی برای مطالعات بیشتر در این خصوص باشد. خوانندگان عزیز فوری آموز می توانند از این پرسش های پژوهشی یا تعدادی از آنها در پژوهش های خود استفاده نمایند.
نظام محله
بهار 1402
مطالعه مقاله اصلی +
مطالعه بیشتر