مراحل پهنه بندی و مکانیابی در GIS

---

پهنه بندی حرکات دامنه ای در سطح شهر تهران در GIS براساس عوامل محیطی و ساختمان سازی و تاسیسات شهری

---

مقدمه

مراحل اجرای روش مکان یابی یا پهنه بندی در نرم افزار GIS بصورت گام به گام در ادامه آورده شده است.

با اجرای این روش ها می توانید مراحل مکانیابی را در نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام بدهیم.

روش نرم افزاری مکانیابی

1. ابتدا نقشه های مربوط به لایه های اطلاعاتی از منابع مربوط دریافت شد. نقشه های راه از داده های نقشه سازمان نقشه برداری استخراج شد، نقشه رودخانه از نقشه های وزارت نیرو تهیه شد، نقشه صنایع از پایگاه داده وزارت صنایع و معادن و نقشه جاذبه های گردشگی از اطلاعات موجود نقشه 1:250000 تهیه شد. نقشه DEM 90 متر از داده های ASTER تهیه شد.
2. در مرحله دوم مرز منطقه از نقشه سیاسی ایران جدا شد و هر یک از لایه های اطلاعات وکتوری در محدوده این مرز clip شد. داده های رستر ارتفاعی در مرز منطقه Extract  شد.
3. در بخش Spatial analyst در بخش options محدوده مرز بعنوان extent و اندازه پیکسل 100 متر برای لایه های رستری تعریف شد.
4. لایه های نقطه ای و خطی با تابع Distance آماده شدند  و لایه دید به ساحل و شیب از بخش Viewshed و slope  در surface analyst تهیه شد. نقاطی که برای لایه دید به ساحل داده شدند از تبدیل خط ساحل به لایه نقطه ای بدست آمدند.
5. لایه های رستری به ترتیب reclassify شدند و بر اساس اینکه با فاصله از نقاط وکتوری تناسب پیکسل ها کمتر یا بیشتر می شود، ارزش های جدید به کلاس ها داده شد.
6. پس از تکمیل کلاس بندی وزن های هر معیار یا لایه اطلاعاتی با روش saw بدست آمد به این صورت که ابتدا جمع اهمیت لایه ها بدست آمد و از تقسیم اهمیت هر لایه بر جمع کل وزن تک تک لایه ها در نرم افزار Excell محاسبه شد.
7. در raster calculator هر لایه با وزن خودش ضرب شد و با لایه های دیگر جمع شد. با ترکیب تمام لایه ها نقشه نتیجه بدست آمد. در ادامه تهیه هر یک از لایه های جداگانه تشریح می شود.
8. تهیه گزارش نهایی و ارایه یافته های پژوهش

مرحله نهایی

برای دستیابی به نقشه نهایی و اتخاذ تصمیم و به عبارتی برای مشخص شدن محل های مناسب برای خدمات توریستی معیارهای بصورت لایه های اطلاعاتی در GIS باهم ترکیب شدند. هر یک از لایه های مربوطه در ستون معیار جدول فوق با وزن های خود که در ستون وزن نوشته شده ضرب شده و با هم دیگر جمع شدند. در نقشه نهایی محل های با رنگ سفید تر برای نصب خدمات توریستی مناسبتر هستند و هرچه نقاط پیکسلی تیره تر می شوند نشان می دهد که آن نقاط دارای ارزش پایین تری هستند.

یادگیری عملی اجرای این مراحل در نرم افزار ArcGIS بصورت ویدئوی آموزشی و نیز دوره های آموزشی ارایه شده است.